Sẽ ra sao nếu bạn bị biệt giam 30 ngày trong bóng tối
Hãy tưởng tượng bạn bị giam cầm trong một căn phòng nhỏ, tối đen, không có bất kì một tương tác xã hội nào trong vòng 30 ngày. Chắc chắn sẽ không ai điên rồ chấp nhận một thử thách như vậy.
Nhưng, vào tháng 11 năm 2018, một người Mỹ cũng là một tay chơi poker chuyên nghiệp – anh Rick Alati – đã đặt cược 100.000 đô la Mỹ với tuyên bố rằng anh có thể sống sót sau 30 ngày một mình và trong bóng tối hoàn toàn.
Anh ta bị giữ trong một căn phòng nhỏ, tối hoàn toàn và không có gì khác ngoài giường, tủ lạnh và phòng tắm. Ngay cả khi anh ta đã sử dụng mọi nỗ lực hết sức có thể, Alati cũng không thể làm được điều này suốt 1 tháng. Chỉ sau 20 ngày, anh đã thương lượng lại thỏa thuận, và nhận khoản thanh toán là 62.400 đô la Mỹ.
Câu hỏi đặt ra là, tại sao sự cô lập lại khó khăn với con người đến vậy?
Một trong những lý do khiến việc sống biệt lập trở nên khó khăn là vì con người là một sinh vật xã hội. Nhiều người buộc phải sống và làm việc trong những môi trường biệt lập – như các nhà nghiên cứu dài hạn ở Nam Cực – báo cáo rằng sự cô đơn là phần khó khăn nhất trong công việc của họ.
Yossi Ghinsberg , một nhà thám hiểm người Israel và cũng là người sống sót thành công nhiều tuần liền ở Amazon, nói rằng sự cô đơn là điều anh phải chịu đựng nhiều nhất và anh đã tạo ra những người bạn tưởng tượng để giữ mình trong “mối quan hệ”.
Cô đơn có thể gây hại cho cả sức khỏe tinh thần và thể chất của chúng ta. Những người cô lập về mặt xã hội ít có khả năng đối phó với các tình huống căng thẳng.
Họ cũng dễ dàng cảm thấy chán nản và gặp phải khó khăn trong việc xử lý thông tin. Từ đó, dẫn đến khó khăn trong việc đưa ra quyết định, ghi nhớ, và hồi tưởng.
Những người cô đơn cũng là những người dễ mắc bệnh hơn người khác. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng hệ thống miễn dịch của một người liên tục sống trong tình trạng cô đơn, có phản ứng khác với người bình thường với việc chống lại virus, khiến họ dễ dàng mắc bệnh hơn.
Tác động của sự cô lập xã hội sẽ trở nên tồi tệ hơn khi con người được đặt trong môi trường cách ly vật lý. Ví dụ, việc giam cầm đơn độc (biệt giam), có thể tác động tâm lý tiêu cực đối với các tù nhân – bao gồm sự lo lắng gia tăng đáng kể và dồn dập các cuộc tấn công tâm lý của những cơn hoảng loạn, tăng mức độ hoang tưởng và ít có khả năng suy nghĩ rõ ràng.
Nhiều tù nhân cũng đã báo cáo các vấn đề sức khỏe tâm thần bị ảnh hưởng lâu dài, sau khi bị cách ly.
Natascha Kampusch – một phụ nữ Úc bị bắt cóc năm mười tuổi và bị giam cầm trong hầm trong tám năm – lưu ý trong tiểu sử của cô viết rằng sự thiếu ánh sáng và thiếu tiếp xúc của con người làm cô suy yếu. Cô cũng báo cáo rằng những giờ và ngày như dài vô tận bị cô lập hoàn toàn khiến cô dễ bị theo lệnh và bị thao túng của kẻ bắt cóc.
Sẽ thế nào nếu cô đơn trong bóng đêm?
Những ảnh hưởng của sự cô lập có thể trở nên rõ rệt hơn nữa nếu bạn trải nghiệm nó trong bóng tối hoàn toàn, gây ra cả hậu quả về thể chất và tâm lý. Một tác động của việc ở trong bóng tối hoàn toàn là nó có thể phá hỏng chu kỳ giấc ngủ của bạn. Hai trong số các cơ chế chính để điều hòa chu kỳ giấc ngủ, là hormone melatonin và nhân trên chéo của não, cả hai đều dựa vào ánh sáng để hoạt động.
Ánh sáng ban ngày làm giảm mức độ melatonin, giúp chúng ta cảm thấy tỉnh táo. Ánh sáng ban ngày cũng giúp nhân trên chéo thiết lập lại thời gian thức dậy cho chu kỳ giấc ngủ của chúng ta. Không có ánh sáng ban ngày, nhịp sinh học 24 giờ của chúng ta có thể thay đổi.
Điều này giải thích vì sao những nhà khám phá các hệ thống hang động, nói rằng chu kỳ giấc ngủ của họ bị gián đoạn. Nghĩa là thời gian thông thường mà họ sẽ cảm thấy muốn đi ngủ không còn theo khuôn mẫu nữa và có thể thay đổi mỗi ngày.
Sự gián đoạn đến nhịp sinh học của chúng ta cũng có thể khiến chúng ta cảm thấy chán nản và mệt mỏi. Điều này cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư, kháng insulin và bệnh tim, cũng như các vấn đề thể chất khác như béo phì và lão hóa sớm.
Hoang tưởng và ảo giác
Những người bị cô lập cũng có thể gặp ảo giác. Trên thực tế, Alati tiết lộ anh bắt đầu trải qua ảo giác chỉ vào ngày thứ ba cô lập, từ việc nhìn thấy căn phòng đầy bong bóng, đến tưởng tượng rằng trần nhà đã mở ra để cho anh thấy một bầu trời đầy sao. Thậm chí, những người hoàn toàn cô lập cũng có thể cảm thấy rằng có một sự hiện diện ma quái nào đó gần họ hoặc ai đó đang theo dõi họ.
Mặc dù tác động của sự cô lập hoàn toàn có thể nghiêm trọng, nhưng tin tốt là những hiệu ứng này có thể đảo ngược. Tiếp xúc với ánh sáng ban ngày thường có thể điều chỉnh lại chu kỳ giấc ngủ – mặc dù điều này có thể mất vài tuần hoặc thậm chí vài tháng trong một số trường hợp, trước khi nó được điều chỉnh hoàn toàn.
Kết nối lại với những người khác có thể làm giảm sự cô đơn và giúp chúng ta phục hồi sức khỏe thể chất và tinh thần. Tuy nhiên, một số người bị cách ly xã hội, và trong trạng thái tiêu cực chống lại ý chí của họ, có thể phát triển các tình trạng sức khỏe tâm thần lâu dài, chẳng hạn như rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD).
Nhưng một số người phải đối mặt với thử thách ở một mình trong một thời gian dài lại có thể cho thấy sự phát triển cá nhân – bao gồm tăng trưởng cảm xúc, cảm thấy gần gũi hơn với gia đình và bạn bè và có một cái nhìn tốt hơn về cuộc sống. Thật kì lạ là vẫn có những người có khả năng đáp ứng tích cực.
Sau 20 ngày sẵn sàng hoàn toàn cô lập, thậm chí Alati cho biết anh đã thay đổi – anh báo cáo rằng trải nghiệm này mang lại cho anh sự đánh giá cao hơn về mối quan hệ con người và cuộc sống, anh có thể chú ý và tập trung tốt hơn, và cảm giác hạnh phúc hơn trước.
Sarita Robinson , Giảng viên cao cấp về Tâm lý học, Đại học Central Lancashire – đã đăng trên sciencealert.
Căn bản là anh ta không những không tiếp xúc với ai, mà còn sống trong bóng tối hoàn toàn nữa, nên thử thách này không chứng mình được cho mệnh đề “con người là một sinh vật xã hội”. Bởi cơ chế sinh học của con người cũng không thể thiếu ánh sáng được.