7 thói quen gây hại cho bộ não cần bỏ ngay lập tức
Chắc chắn tất cả chúng ta đôi khi đều muốn bộ não của mình được nghỉ ngơi, với một vài ly rượu, thêm một vài giờ ngủ hoặc xem vài chương trình TV mà không vướng bận gì. Nhưng một số lựa chọn nhất định đó có thể đe dọa sức khỏe bộ não của chúng ta một cách đáng kể, ngay cả khi chúng ta cảm thấy lựa chọn đó có mối liên hệ không thực sự rõ ràng với bộ não.
Những thói quen khiến bộ não không hấp thu các chất dinh dưỡng quan trọng hoặc nhanh chóng tiêu diệt các tế bào não khiến chúng ta có nguy cơ mắc các chứng rối loạn tâm thần như trầm cảm hoặc lo lắng, cũng như các bệnh về thể chất như Alzheimer, đột quỵ, động kinh và thậm chí là ung thư.
Chúng ta thường hay quên rằng ngay cả khi tâm trí được nghỉ ngơi, bộ não vẫn có thể đang vận động miệt mài. Và trong khi các chứng rối loạn tâm thần phần lớn là kết quả của di truyền thì chế độ ăn uống và lối sống có thể đóng vai trò rất quan trọng trong việc điều chỉnh và làm điều hòa hoạt động của não.
Sau đây là 7 thói quen nguy hiểm gây hại cho não của bạn – hãy ngăn chặn chúng ngay lập tức và kết hợp với lời khuyên của bác sĩ để có thể cải thiện đáng kể sức khỏe tinh thần và thể chất của mình.
1. Bỏ bữa sáng
Rất có lý khi bữa sáng được coi là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày. Bỏ qua nó có thể dẫn đến sự sụt giảm lượng đường trong máu, và điều này thì rất có hại cho não, đặc biệt là nếu xảy ra thường xuyên. Bộ não của bạn sử dụng nhiều năng lượng hơn bất kỳ cơ quan nào khác trong cơ thể và tiêu thụ tới 20% tổng lượng glucose có sẵn trong hệ thống của bạn mỗi ngày.
Khoảng 2/3 “quỹ năng lượng” của bộ não được sử dụng để giúp tế bào thần kinh phát ra các tín hiệu đến phần còn lại của cơ thể. 1/3 còn lại được dùng để bảo trì và chăm sóc tế bào. Thường xuyên không cung cấp bộ đủ dinh dưỡng cho bộ não có thể dẫn đến thiếu hụt năng lượng, và bạn sẽ thấy rằng bộ não của mình phản ứng kém hơn với các kích thích. Có thể bạn chưa biết, các tế bào não của bạn cũng sẽ mất đi sự chăm sóc cần thiết để có thể khỏe mạnh và sẽ chết với tốc độ nhanh chóng.
2. Thiếu ngủ
Có lẽ không có gì ngạc nhiên với bạn rằng không ngủ đủ giấc sẽ khiến chúng ta cảm thấy uể oải và hay quên vào ngày hôm sau. Lý do là giấc ngủ không đủ sẽ cướp đi khả năng hoạt động bình thường của tế bào thần kinh của bạn. Điều đó dẫn đến những vấn đề về suy nghĩ, tư duy có thể ảnh hưởng đến công việc và các mối quan hệ của bạn. Nhưng hơn thế nữa, các giác quan và phản xạ của bạn sẽ kém nhạy đi, và nhiều khả năng bạn sẽ gặp những sự cố nguy hiểm.
Thiếu ngủ mãn tính có thể gây ra những ảnh hưởng vĩnh viễn. Vì vậy, lần tới khi bạn cảm thấy quá bận rộn để ngủ đủ giấc, hãy nhớ rằng chỉ khi bạn ưu tiên cho giấc ngủ của mình, bạn mới có thể đạt được thành tích tốt nhất. Dành thời gian để ngủ đúng cách sẽ giúp bạn làm được nhiều việc hơn trong thời gian ngắn hơn vào ngày hôm sau.
3. Ăn uống mất kiểm soát
Các nghiên cứu cho thấy mối liên hệ đáng ngạc nhiên giữa béo phì và mất trí nhớ Lý do không rõ ràng, nhưng các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng béo phì xảy ra khi thực phẩm chúng ta ăn thiếu dinh dưỡng, dẫn đến xu hướng ăn nhiều lên để đáp ứng nhu cầu về vitamin và khoáng chất của cơ thể. Vì vậy, ngay cả khi bạn ăn nhiều, bộ não vẫn có thể bị đói.
Theo quan sát, chúng ta có thể thấy vào năm 2015, số bệnh nhân được chẩn đoán mắc chứng mất trí nhớ đã đạt gần 45 triệu, con số đã tăng gấp đôi kể từ năm 1990. Trong cùng thời gian đó, tỷ lệ béo phì ở Hoa Kỳ đã tăng từ 11,1% lên 30,6%. Cần nhiều nghiên cứu hơn để làm sáng tỏ mối liên hệ này, nhưng rõ ràng nó có tồn tại.
4. Hút thuốc lá
Rất nhiều nghiên cứu đã được thực hiện về tác hại của việc hút thuốc, vì vậy chúng ta biết về mối liên hệ này khá rõ. Hút thuốc rõ ràng sẽ làm hỏng màng tế bào và khả năng sống hệ thần kinh trong các trung khu nã quản lý sự cân bằng, phối hợp, và cả kỹ năng vận động. Nó cũng làm yếu vỏ não, nơi các quá trình bao gồm ngôn ngữ, ghi nhớ và nhận thức xảy ra.
Bỏ thuốc lá giờ đây rất quan trọng đối với sức khỏe của cơ thể và cũng có thể giúp ích cho bộ não của bạn. Tuy nhiên, một số nguy hại nhất định đã được xác định. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc cai thuốc lá có thể khôi phục phần nào độ dày của vỏ não, nhưng ngay những người từng nghiện thuốc lá nặng hay đã bỏ thuốc lá trong hơn 25 năm vẫn có vỏ não mỏng hơn vỏ não của những người không hút thuốc.
5. Uống không đủ nước
Cơ thể của chúng ta được tạo thành từ 70% nước, vì vậy nó rất quan trọng đối với mọi chức năng cơ thể, bao gồm cả chức năng của não. Tác động từ thiếu nước lên no cũng xảy ra rất nhanh. Các nhà nghiên cứu xác định rằng chỉ cần hai giờ tập các bài thể dục nặng mà không có nước có thể gây ra sự suy giảm nhận thức. Trong nhiều nghiên cứu, người ta thấy rằng mất nước ảnh hưởng đến các chức năng như xử lí tình huống phức tạp, phối hợp và chú ý nhiều nhất.
Bạn không cần phải căng thẳng về việc phải uống một lượng nước nhất định mỗi ngày, nhưng hãy chú ý đến cơn khát của mình vì đó là một chỉ số nhu cầu nước quan trọng. Hãy cố gắng uống đầy đủ trong ngày để giữ thể trạng ở mức ổn định và bộ não khỏe mạnh.
6. Tiêu thụ quá nhiều đường
Cơ thể và bộ não của chúng ta cần đường để hoạt động, nhưng chế độ ăn uống hiện đại giờ đây lại bao gồm quá nhiều đường. Khi bạn ăn quá nhiều đường một cách thường xuyên, các tế bào của bạn, bao gồm cả tế bào não, sẽ ở trong tình trạng viêm mãn tính.
Điều đó tác động đến khả năng cơ thể bạn hấp thụ các chất dinh dưỡng quan trọng từ thực phẩm và bộ não bị thiếu hụt những chất cần thiết cho quá trình nhận thức tối ưu. Cuối cùng, bạn sẽ có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao hơn và hồi hải mã (hay hồi cá ngựa – một phần của não trước) nhỏ hơn, khu vực trong não quản lý bộ nhớ.
7. Căng thẳng
Và cuối cùng, căng thẳng mãn tính có thể có tác động tiêu cực trên toàn cơ thể. Các tình huống căng thẳng thực sự là cơ hội tốt cho cơ thể chuẩn bị chiến đấu hoặc chạy trốn khi gặp nguy hiểm, nhưng khi lối sống của bạn gắn liền với căng thẳng mãn tính, hormone cortisol sẽ tích tụ trong não và gây ra tổn thương lâu dài.
Không chỉ giết chết các tế bào não, căng thẳng còn khiến não co lại. Khi hiệu ứng thu nhỏ này tiếp xúc với vỏ não trước trán, khả năng học hỏi và ghi nhớ của bạn sẽ bị ảnh hưởng. Nhất thiết phải tìm cách tự thư giãn.
Chúng tôi hy vọng rằng thông tin này không khiến bạn sợ hãi mà thay vào đó trở nên chủ động hơn và hình thành những thay đổi cần thiết để đảm bảo sức khỏe của bộ não. Ổn thôi là chưa đủ, cần phải khắc chế thời gian để ngủ, ăn sáng và giảm căng thẳng.
Bạn có thể nói không với những yêu cầu quá sức. Coi trọng giá trị sức khỏe và tinh thần của bạn cũng giúp bạn dễ dàng từ bỏ những thói quen xấu như hút thuốc và ăn quá nhiều. Cuối cùng, bạn sẽ tận hưởng một cuộc sống hạnh phúc hơn, khỏe mạnh hơn khi bạn vạch ra ranh giới giữa những nhu cầu cơ bản của mình.
Theo hhdresearch.org