Những gen đáng sợ chúng ta có thể thừa hưởng từ cha mẹ
Gen là một đoạn xác định của phân tử axit nuclêic (ADN hoặc ARN) có chức năng di truyền nhất định. Chúng ta thừa hưởng tất cả các gen từ cha mẹ, nhưng chúng không phải lúc nào cũng tốt hết. Một số có thể tệ hơn, và sẽ tốt hơn nếu chúng ta không có chúng. Nhiều người đã phải gánh chịu những hệ quả khôn lường thậm chí đe dọa đến tính mạng chỉ vì thừa hưởng các gen đó. Chưa vội nói về những căn bệnh như hội chứng Down; ở đây nói đến những điều bạn sẽ không bao giờ tưởng tượng ra lại liên quan đến gen của bạn.
Gen bạo lực
Các biến thể của gen MAOA và gen cadherin 13 (CDH13) được gọi là “gen chiến binh” vì chúng có liên quan đến hành vi bạo lực. Một nghiên cứu năm 2014 của các nhà nghiên cứu Phần Lan đã tiết lộ rằng gen của những tên tội phạm có thể là yếu tố chiếm 5% -10% cho những hành vi phạm tội của họ. Đáng sợ hơn là khả năng trở thành kẻ phạm tội của những người mang gen này nhiều hơn 13 lần so với những người không có gen. 900 tội phạm nằm trong phạm vi của nghiên cứu này đã phải chịu trách nhiệm cho tổng số 1.154 vụ giết người, cố ý giết người, ngộ sát và tấn công dùng bạo lực.
Tuy nhiên, mang gen chiến binh không có nghĩa là người ta sẽ trở nên hung bạo. Trên thực tế, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng ảnh hưởng của các gen có thể bị loại bỏ nếu nhận được sự giáo dục đúng đắn. Một số nhà nghiên cứu cũng cho rằng chúng ta không thể đổ lỗi cho gen MAOA và CDH13 là nguyên nhân của những hành vi bạo lực con người gây ra vì thực tế có đến một nửa dân số Phần Lan có thể mang chúng. [dẫn nguồn]
Gen tự sát
Các nhà khoa học đã phát hiện ra mối liên hệ giữa trầm cảm, tự tử và gen RGS2. Một nghiên cứu năm 2011 do John Mann thuộc Viện Tâm thần bang New York dẫn đầu đã tiết lộ rằng một biến thể của gen RGS2 có thể gây trầm cảm còn một biến thể khác có thể khiến mọi người dễ tự tử hơn.
Các nhà nghiên cứu tin rằng gen RGS2 có thể giải thích tại sao các thế hệ trong cùng một gia đình đều có xu hướng tự tử. Có những nghi ngờ rằng biến thể gen tự sát có thể đã xuất hiện trong gia đình của nhà văn nổi tiếng Ernest Hemingway (ảnh ở trên cùng với gia đình), người đã tự sát vào năm 1961 sau khi cố tự tử vào đầu năm đó. Cha của Hemingway cũng đã tự sát vào năm 1928, và cháu gái của Hemingway cùng hai anh chị em của ông cũng vậy.
Nghiên cứu có sự tham gia của 412 người bị trầm cảm nghiêm trọng. Trong nhóm đó, 154 người đã từng cố gắng tự tử trong quá khứ. Nghiên cứu cho thấy 43% trong số 154 người mang gen có các biến thể tự sát RGS2 rất mạnh, trong khi 1/5 có các bản sao của một biến thể ít có tính tự tử hơn.
Trong khi John Mann đồng ý rằng việc phát hiện gen có thể được ứng dụng để phát hiện nguy cơ tự tử của một ai đó, ông nói thêm rằng nghiên cứu này vẫn chưa thể đi đến hồi kết và cho rằng cần phải nghiên cứu thêm để đưa ra một kết luận chắc chắn. [dẫn nguồn]
Gen tổn thương
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng cha mẹ có thể chuyển những ảnh hưởng của những trải nghiệm đau thương mà họ đã phải chịu đựng cho con cái thông qua gen của họ.
Người ta quan sát con cháu của những người nô lệ, những người sống sót sau Nạn diệt chủng Do Thái và các cựu chiến binh sau Chiến tranh Việt Nam và thấy rằng thế hệ trước đã chuyển gen Hậu chấn tâm lí (PTSD) sang con cháu của họ. Nghiên cứu được đứng đấu bởi Tiến sĩ Rachel Yehuda của Trường Y khoa Icahn tại Mount Sinai ở Manhattan.
Tiến sĩ Yehuda giải thích rằng khi mọi người trải qua một sự kiện gây chấn thương sâu sắc, nó thực sự có thể thay đổi gen của họ. Những thay đổi này được di truyền lại cho con cháu. Tiến sĩ Yehuda đã tìm hiểu một số người Do Thái quen biết là thế hệ sau của những người sống sót sau nạn diệt chủng người Do Thái. Bà phát hiện ra hoóc môn của họ có thành phần gần giống với các cựu chiến binh bị ảnh hưởng bởi PTSD trong chiến tranh Việt Nam. Ngoài ra, amygdala – phần não chịu trách nhiệm xử lý cảm xúc của họ hoạt động rất giống với các cựu chiến binh sau Chiến tranh Việt Nam. Thế hệ sau của những người nô lệ da đen cũng gặp phải vấn đề tương tự. Trên thực tế, nhà xã hội học – tiến sĩ Joy DeGruy thậm chí còn đặt ra thuật ngữ “Rối loạn tâm lí với nô lệ sau chấn thương” (Post Traumatic Slave Disorder) trong các bài viết của mình để chỉ những ảnh hưởng của chế độ nô lệ trong gen của con cháu những người nô lệ da đen. [dẫn nguồn]
Gen ngoại tình
Gen DRD4 chịu trách nhiệm điều chỉnh nồng độ dopamine trong cơ thể chúng ta. Dopamine là một hóa chất được giải phóng trong não và có liên quan đến những thứ như sự thúc đẩy và thỏa mãn tình dục. Cơ thể chúng ta coi đó là một phần thưởng, đó là lý do tại sao nó thường được phát ra khi chúng ta tham gia vào các lạc thú như đánh bạc, uống rượu và quan hệ tình dục.
Một nghiên cứu năm 2010 thực hiện bởi Justin Garcia từ Đại học Binghamton, New York, tiết lộ rằng biến thể của gen DRD4 thực sự có thể khiến mọi người dễ có xu hướng lừa dối bạn tình của họ. Garcia và nhóm của ông đã đi đến kết luận này sau khi nghiên cứu 181 người trẻ tuổi. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người có gen này có nhiều khả năng sẽ ngoại tình và trải qua những cuộc tình một đêm. Tuy nhiên, Garcia nói rằng những người không chung thủy không nên coi sự hiện diện của biến thể gen là lí do cho hành vi của họ. Ông cũng nói thêm rằng việc có biến thể gen DRD4 này không đảm bảo rằng người đó chắc chắn sẽ gian dối. [dẫn nguồn]
Gen chết sớm
Một loạt nghiên cứu trên cả người và động vật chỉ ra rằng con cái thường sống lâu hơn con đực. Ở người, tuổi thọ trung bình của nam và nữ khác nhau trung bình từ 5 – 6 năm, và tuổi thọ của phụ nữ thường kéo dài hơn. Nghiên cứu cũng tiết lộ rằng nguyên nhân là do các gen được gọi là “Lời nguyền của mẹ” (Mother’s Curse).
“Lời nguyền của người mẹ” được gọi như vậy để chỉ về ty thể DNA của người mẹ. Cả hai giới đều thừa hưởng gen này, nhưng nó không có ích gì nhiều với nam giới, vì chúng khiến họ già nhanh hơn và chết sớm hơn phụ nữ. Tuy nhiên, các gen lại không có tác dụng đối với nữ giới – những người sẽ truyền chúng cho con cái của họ. [dẫn nguồn]
Gen đau lưng
Năm 2018, các nhà nghiên cứu đã tiết lộ việc phát hiện ra 3 gen liên quan đến chứng đau lưng mãn tính sau một nghiên cứu với 29.000 người mắc phải căn bệnh này . Đây chỉ là một phần của tập hợp lớn gồm hơn 158.000 người châu Âu tham gia vào nghiên cứu.
Một là gen SOX5, gen trội nhất trong 3 gen và tích cực tham gia vào sự phát triển phôi thai của chúng ta. Thật thú vị là những con chuột trong phòng thí nghiệm tham gia vào một nghiên cứu trước đó đã bị khiếm khuyết ở xương sau khi gen này bị vô hiệu hóa trong cơ thể của chúng.
Đối với hai gen kia, một gen liên quan đến sự phát triển tủy sống của chúng ta, trong khi gen còn lại liên quan đến chứng thoát vị đĩa đệm (hay còn gọi là trượt đĩa “slipped disc“), một trong những nguyên nhân trực tiếp có thể gây đau lưng, bởi các đĩa đệm là các khớp chính giữa các đốt sống của cột sống. [dẫn nguồn]
Gen bi quan
Một nhóm các nhà nghiên cứu do Rebecca M. Todd thuộc Đại học British Columbia dẫn đầu đã phát hiện ra rằng bi quan hoặc suy nghĩ tiêu cực đều có thể nằm trong gen, và đó là gen ADRA2B – một trong nhiều gen chịu trách nhiệm cho cảm xúc của chúng ta.
Tuy nhiên, gen ADRA2B khi thiếu một số axit amin mới dẫn đến những hành vi bi quan. Những người bị thiếu axit amin như thế sẽ nhạy cảm với những việc tiêu cực hơn so với khi họ quan sát những điều tích cực hoặc bình thường. Chẳng hạn, họ thấy một đám trẻ trên phố và nhanh chóng nghi ngờ chúng phạm pháp hơn là chỉ đơn giản xem chúng như một lũ trẻ em nghịch ngợm. [dẫn nguồn]
Tuy vậy, một số nhà nghiên cứu, như Ahmad R. Hariri của Đại học Duke, tin rằng sự tồn tại của gen bi quan là vô lí. Ông cho rằng hành vi bi quan không phải do gen mà chỉ là trạng thái của một số người nào đó mà thôi.
Gen “Vấn đề về phổi”
Người Viking thường bị nhiễm giun đường ruột nghiêm trọng. Điều này thể hiện rõ trong các mẫu phân trong các nhà vệ sinh của người Viking cổ đại ở Đan Mạch ngày nay. Giun thường tiết ra các enzyme nguy hiểm gọi là protease, có thể làm hỏng các cơ quan nội tạng quan trọng bao gồm gan và phổi.
Hệ thống miễn dịch của người Viking đã ngăn chặn những hiểm họa nhờ có đột biến gen alpha-1-antitrypsin (A1AT). Gen A1AT thường xuyên bảo vệ các cơ quan của chúng ta khỏi các protease được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch của chúng ta. Tuy nhiên, phiên bản đột biến của gen đã bảo vệ người Viking khỏi các protease do giun tiết ra.
Nếu không có đột biến A1AT , protease sẽ làm hỏng phổi, gây ra các căn bệnh như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và khí phế thũng. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu từ Trường Y học Nhiệt đới Liverpool đã quan sát thấy rằng nhiều con cháu của người Viking (khoảng hơn 300 triệu người) đã gặp các vấn đề về phổi như bệnh khí phế thũng. Nghiên cứu tiết lộ rằng hậu duệ của người Viking có nguy cơ mắc các vấn đề về phổi cao hơn do các gen A1AT đột biến mà họ được thừa hưởng từ tổ tiên của họ không thể đủ sức chống lại các protease do hệ thống miễn dịch tạo ra. Và tất nhiên, nguy cơ con cháu của người Viking gặp phải các vấn đề về phổi cũng sẽ cao hơn nếu họ còn thêm cả hút thuốc. [dẫn nguồn]
Gen mất ngủ
Một trong những gen gây ảnh hưởng là gen MEIS1, cũng liên quan đến hội chứng chân không yên (RLS) và rối loạn chuyển động chi khi ngủ (PLMS). Những người bị RLS thường có xu hướng di chuyển chân không ngừng dẫn đến mất ngủ và xuống sức. PLMS cũng tương tự, ngoại trừ việc những người mắc bệnh này di chuyển chân tay trong giấc ngủ nhưng không bị tỉnh giấc. Tuy nhiên, họ sẽ thường rất mệt mỏi vào ngày hôm sau. [dẫn nguồn]
Gen nói nhiều
Người ta thường cho rằng phụ nữ nói nhiều hơn nam giới. Điều này được chứng minh bởi rất nhiều nghiên cứu, bằng chứng cho thấy phụ nữ nói khoảng 20.000 từ mỗi ngày, trong khi đàn ông chỉ nói 7.000. Phụ nữ cũng tiếp thu ngôn ngữ nhanh hơn nam giới, học nói và đọc sớm hơn.
Một nghiên cứu được thực hiện bởi Trường Y thuộc Đại học Maryland chỉ ra rằng điều đó có thể nằm trong gen. Các nhà nghiên cứu đã xác định gen FOXP2, một trong nhiều gen chịu trách nhiệm về ngôn ngữ ở người. Gen FOXP2 tiết ra một loại protein đặc biệt trong não. Các nhà nghiên cứu đã liên kết protein đó với bản chất nói nhiều hơn của phụ nữ. Nghiên cứu bao gồm một nhóm mẫu nhỏ chỉ 10 trẻ em: năm nam và năm nữ. Một bài kiểm tra trên bộ não của họ cho thấy các cô bé có lượng protein được tạo ra nhiều hơn 30% so với những cậu con trai. Tuy nhiên, trong khi các nhà nghiên cứu đồng ý rằng nghiên cứu của họ là một khởi đầu tốt, họ cho rằng vẫn không thể đưa ra kết luận chính thức vì phạm vi của mẫu là quá nhỏ. [dẫn nguồn]
Bài viết sử dụng nguồn sau:
- https://listverse.com/2019/07/07/10-scary-genes-we-can-inherit-from-our-parents/
