Tranh Hitler vẽ có đẹp không?
Thật khó lý giải sự dung hòa giữa tâm hồn nghệ sĩ và những hành động diệt chủng tàn ác, thế mà hai thứ đó lại cùng tồn tại bên trong một con người – Adolf Hitler.
Bài viết này trình này những lời phê bình của giới phê bình nghệ thuật trên toàn thế giới, về những tác phẩm hội họa vô cùng đặc biệt. Sự đặc biệt đó có lẽ không nằm ở bản thân tác phẩm, nhưng chủ yếu nằm ở tác giả đã vẽ nên nó – người mà ai cũng biết là ai – hay người ta vẫn gọi: “con quái vật” trong lịch sử nhân loại.
Hitler chỉ đam mê vẽ hay thật sự tài năng?
Kiến thức này có lẽ nhiều người biết: Hitler vốn đam mê hội họa, nhưng trớ trêu thay, Hitler thi trượt đến hai lần Học viện Mỹ Thuật Vienna (Áo). Rõ ràng sự lựa chọn nghề nghiệp đầu tiên của Hitler không hề là một tên độc tài Đức quốc xã. Sự từ chối của Học viện Mỹ Thuật Vienna đã khiến Hitler vô cùng buồn rầu và tức giận.
Thậm chí, ngay khi còn nhỏ, Adolf Hitler đã tuyên bố rằng mình muốn trở thành một họa sĩ. Người cha nghiêm khắc của Hitler đã từ chối và phản đối niềm đam mê này. Người cha cố gắng kìm hãm tham vọng nghệ thuật của Hitler và ghi danh con mình vào một trường kỹ thuật. Cha của Hitler đã qua đời vài năm sau đó, Hitler đã hoàn thành chương trình học như một sinh viên mờ nhạt, và tốt nghiệp vào năm 1905.
Chỉ vài năm sau khi tốt nghiệp, Adolf Hitler cuối cùng đã quyết định theo đuổi giấc mơ trở thành họa sĩ, vì cha đã qua đời nên không còn ai phản đối nữa. Bước đầu tiên, Hitler chuyển đến Vienna để hòa mình vào cộng đồng nghệ thuật rất thịnh vượng khi đó. Hitler còn đã hợp tác với các nghệ sĩ khác, quan sát học hỏi từ các tác phẩm của họ và tạo ra một số lượng chóng mặt các bức tranh của riêng mình. Sau khi cảm thấy mình đã sẵn sàng, Hitler đã nộp đơn đăng ký tới Học viện Mỹ thuật, ngôi trường ưu tú của Vienna dành cho các nghệ sĩ, họa sĩ và nhà điêu khắc.
Những bức tranh của Adolf Hitler đủ tốt để vượt qua vòng đầu tiên của quá trình xét duyệt vào Học viện Mỹ thuật Vienna. Tuy nhiên, sau khi hội đồng chuyên môn phê bình chặt chẽ hơn về những tác phẩm đó, Viện hàn lâm đã từ chối đơn xin nhập học của Hitler… đến hai lần. Thay vào đó, các giảng viên tại trường nghệ thuật danh tiếng này đề xuất Hitler nên đăng ký vào trường kiến trúc.
Nhưng bức tranh do Hitler vẽ đã được đem ra đấu giá vào đầu năm 2019 tại Đức với nhiều tranh cãi, dù ít người mua nhưng mức giá khởi điểm không thua kém một tác phẩm nghệ thuật nào. Thế nhưng, có lẽ người ta chịu mua không phải vì yêu mến tác phẩm nhưng ví ý nghĩa lịch sử của người vẽ ra đó.
Điều này khiến chúng ta đặt ra vấn đề: Liệu Hitler có tố chất vượt trội của một họa sĩ tài ba hay chỉ là một thanh niên đam mê vẽ tranh mà thôi? Chắc chắn hội đồng hàn lâm xét duyệt có lý do chính đáng của họ khi đã đánh giá thấp và từ chối đơn xin nhập học của Hitler đến những hai lần.
Những dù sao đi nữa, sự từ chối đó cũng đã góp phần rẽ hướng và thay đổi cuộc đời của Hitler mãi mãi, theo cách mà có lẽ chính Hitler cũng không ngờ tới.
Hitler và “kế hoạch B” của cuộc đời
Chắc bạn cũng biết những gì sẽ xảy ra tiếp theo. Tính cách lôi cuốn của Adolf Hitler đã đẩy đưa Hitler lên đỉnh cao của chính trị Đức. Sự căm thù lâu dài của Hitler đối với người Do Thái và mong muốn giữ đất nước của mình, Hitler đã ra lệnh tiêu diệt tất cả người Do Thái, một cuộc diệt chủng khủng khiếp và tàn bạo vẫn được coi là thời kỳ đen tối nhất trong lịch sử loài người. Hành động của Hitler đã góp phần gây ra Chiến tranh thế giới thứ hai, một cuộc xung đột dẫn đến cái chết của hơn 85 triệu người.
Trong lúc nhốt kẻ thù của mình vào các phòng hơi ngạt, vừa chỉ huy quân đội xâm chiếm các quốc gia khác, Hitler vẫn vẽ, mặc dù lần này là riêng tư và kín đáo hơn. Đó là một sở thích mà Hitler tìm thấy sự thỏa mãn. Thật khó giải thích, bản chất độc ác, xấu xa của Hitler có thể nào dung hòa với những bức tranh sống động thậm chí rất nhẹ nhàng.
Phê bình tranh của Hitler
Trong thời gian làm họa sĩ nghèo ở Vienna từ năm 1908 đến 1914, Hitler đã cho ra đời gần 1.000 bức tranh, hầu hết trong số đó Hitler đã bán để nuôi sống mình. Sau khi đạt đến đỉnh cao quyền lực ở Đức, Hitler đã ra lệnh cho một trong những người của mình, Peter Jahn, tìm kiếm và mua lại càng nhiều tranh màu nước và tranh sơn dầu của chính mình càng tốt.
Phần lớn các bức tranh của Hitler là các tòa nhà và phong cảnh
Phần lớn các bức tranh của Hitler là các tòa nhà và phong cảnh, không có sự sống của con người. Có thể nhìn vào những cảnh đường phố vẳng vẻ này và thấy được gốc rễ của nỗi ám ảnh về sự sạch sẽ của Hitler, và niềm tin của rằng nhiệm vụ của mình trong cuộc sống là làm sạch nước Đức và tiêu diệt Do Thái giáo?
Chết về mặt vật lý và không gian!
Jerry Saltz – nhà phê bình nghệ thuật đoạt giải Pulitzer, đánh giá các tác phẩm nghệ thuật của A. Hitler.
Đối với một người ngắm tranh bình thường, có thể họ dễ dàng thốt lên vì nó đẹp trông rất chuyên nghiệp, nhưng trong mắt của các nhà phê bình, lời nhận xét lại hoàn toàn khác.
Tương đương với các bài tập tầm thường trong việc rèn luyện kỹ năng hội họa!
Jerry Saltz
Nếu bạn đi xuống sông Seine và thấy 100 nghệ sĩ, 80 người sẽ tốt hơn thế này.
Heinz-Joachim Maeder, người phát ngôn của nhà đấu giá Kloss ở Berlin, nói với Reuters
Giá thầu mở cao nhất cho một trong những bức tranh của Hitler là hơn 50.000 đô la. Không phải vì nó đẹp, mà bởi vì nó được vẽ bởi con quái vật vĩ đại trong lịch sử. Các nhà đấu giá đã từng bán 14 bức tranh Hitler vào năm 2015 với giá gần nửa triệu đô la; nhà đấu giá cho biết các nhà thầu của họ đến từ khắp châu Âu, Trung Quốc và Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất.
Tại sao nhiều người có thể trả giá cao như vậy, lại chi rất nhiều tiền cho một bức tranh xấu của một kẻ ác? Có lẽ vì có chữ ký của Hitler trên đó.
Giá trị của các đối tượng này và sự quan tâm của truyền thông là do cái tên ở phía dưới.
Heinz-Joachim Maeder
“Không có giá trị nghệ thuật”
“Không có giá trị nghệ thuật“. Đó là lời nhận định của chính những nhà đấu giá tại Berlin, dù rằng họ là người đứng ra bán! Thật nực cười đúng không.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về Adolf Hitler, có thể tham khảo cuốn “Adolf Hitler – Chân Dung Một Trùm Phát Xít” của John Toland.
Bài viết tham khảo các nguồn sau:
- https://historydaily.org/an-art-critics-secret-critique-of-hitlers-paintings-shown-uncanny-insight
- https://www.npr.org/2019/02/09/692855767/opinion-paintings-by-adolf-hitler-are-unremarkable-so-why-forge-them
- https://www.bbc.com/news/world-europe-46991969
- https://www.24h.com.vn/tin-tuc-trong-ngay/ngac-nhien-voi-tai-nang-hoi-hoa-cua-adolf-hitler-c46a614827.html